بورس اوراق بهادار یک بازار متشکل سرمایه‌ای است که در آن سهام شرکت‌های خصوصی و دولتی طبق قانون خاصی خرید و فروش می‌شود و از سویی محلی برای جمع‌آوری پس‌انداز و نقدینگی بخش خصوصی به‌منظور انجام پروژه‌های سرمایه‌گذاری بلندمدت است و مرجعی است برای مردم که وجوه مازاد خود را برای سرمایه‌گذاری در شرکت‌ها به‌کار انداخته و از سود آن برخوردار شوند. بورس از طریق جذب و به‌کار انداختن سرمایه‌های راکد، حجم سرمایه‌گذاری در جامعه را بالا می‌برد.
بورس بین عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان سرمایه ارتباط برقرار می‌کند و معاملات بازار سرمایه را تنظیم می‌نماید. همچنین با قیمت‌گذاری سهام و اوراق بهادار تا حدودی از نوسان شدید قیمت‌ها جلوگیری می‌کند.
بورس مردم را به پس‌انداز تشویق، و بدین‌وسیله باعث به‌کارگیری پس‌انداز مردم در فعالیت‌های اقتصادی می‌شود. بورس سرمایهٔ لازم برای اجرای پروژه‌های دولتی و خصوصی را فراهم می‌آورد. طبق آمار شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویهٔ وجوه (سمات) تعداد افرادی که در ایران کد سهامداری (کد معاملاتی) دریافت کرده‌اند از ۹٫۶ میلیون نفر فراتر رفته‌است.[۳]
نوسانات شاخص بورس ایران در سال ۱۳۹۸
تالار شیشه‌ای، در سال 98 دورهٔ بی‌مانند خود را در شرایطی طی نمود که اکثر بازارهای رقیب از جمله طلا، سکه، دلار و مسکن حداکثر رشد ۳۵ درصدی را تجربه کردند. این در حالی است که بورس تهران کار خود را در فرودین ماه با شاخص ۹۶ هزار واحدی شروع و تا اواخر اسفند ماه به شاخص‌های بالاتر از ۵۰۰ هزار به پایان رسانید. به عبارتی این بازار در سال ۱۳۹۸ با افزایش ۵ برابری همراه بوده‌است.
عده‌ای از صاحب‌نظران علت افزایش شاخص کل را در پی افزایش بی‌سابقهٔ نرخ دلار در سال ۱۳۹۷ و تضعیف شدید ارزش ریال می‌دانند. آنها بر این باورند که بازار و سهم‌ها خود را با نرخ دلار تعدیل کرده‌اند. عده‌ای دیگر نیز افزایش شاخص کل را به علت افزایش جذب سرمایه‌های سرگردان، محدود شدن بازار ارز و معاملات آن از سوی سیاست‌گذار و سرایت اثر آن به بازار سکه و نیاز نقدینگی بالا برای ورود به معاملات مسکن و عدم جذابیت سپرده‌های بانکی می‌دانند. به این ترتیب، با مشاهدهٔ رشد ممتد قیمت‌های سهام از سوی جامعه و سرمایه‌گذاران به تدریج یک موج توجه به بورس شکل گرفت که در نهایت منجر به ایجاد تصوری کاذب مبنی بر امکان کسب سود در این بازار شده‌است.
بازیگران بازار بورس ریسک‌های سیاسی پیش روی بازار، احتمال گسترش ویروس کرونا و اثرات آن بر اقتصاد کشور در بهار و افزایش مبتلایان و قربانیان آن و در نتیجه تعطیلی واحدهای تولیدی و نبود خوش‌بینی در میان معامله‌گران مبنی بر خروج از تحریم‌ها و احتمال کاهش بیشتر قیمت نفت را از جمله متغیرهای دیگری می‌دانند که احتمال کاهش یا رکود قیمت‌ها را در بازار سهام موجب می‌شود.
از سوی دیگر شروع مجلس جدید در تابستان ۱۳۹۹ که بیشتر از طیف مخالف دولت هستند، می‌تواند منجر به افزایش تنش‌ها و تضادها در ارکان تصمیم‌گیری شده و سیگنال‌های عدم اطمینان را به جامعه و سهام‌داران انتقال دهد. از این رو نوسان‌گیران می‌توانند با جوسازی پیرامون اتفاقات سیاسی، نوسانات و التهابات جدیدی را ایجاد کنند. در این میان پیش‌بینی انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۰ میلادی برابر با ۱۳۹۹ ه.ش جایی که ادامهٔ ریاست‌جمهوری ترامپ یا بازگشت یک دموکرات به کاخ سفید می‌تواند انتظارت بهبود یا شدت گرفتن روند کنونی را بالا ببرد، از دیگر متغیرهای جهت‌ساز شرایط حساس بازار سرمایه در سال پیش رو خواهد بود.